De gevolgen van agressie zijn enorm. Niet alleen emotioneel, maar ook lichamelijk kunnen slachtoffers hier nog lang last van hebben. Dit heeft grote gevolgen voor de organisatie. Denk aan een afname van de arbeidstevredenheid en een toename van het verzuim en het personeelsverloop.

Feiten en cijfers

23% van de Nederlanders (1,7 miljoen) is slachtoffer van agressie op de werkvloer. 2,8% van hun kreeg zelfs meer dan 1 keer te maken met agressie. Het gaat dan om lichamelijk geweld, intimidatie, pesterijen of ongewenste seksuele aandacht door patiënten, klanten of omstanders.

Vrouwen veel vaker slachtoffer

Als het gaat om externe agressie, krijgen vrouwen bijna twee keer meer te maken met agressie dan mannen. Bijna eenderde van de vrouwen heeft wel eens te maken gehad met een agressie incident van een extern persoon. Onder mannen was dat slecht 16%.

Agressie in de zorg

Agressie en geweld komen vooral voor in zorg en welzijn beroepen. Met 52% zei ruim de helft van het zorgpersoneel dat één keer of vaker te hebben meegemaakt. Daarnaast krijgen medewerkers in het openbaar bestuur (39,5%) en het onderwijs (27,5%) ook regelmatig te maken met agressie. De beroepsgroep die het minst te maken krijgt met agressie zijn ICT’ers. Slechts 7% werd geconfronteerd met agressie.

Gevolgen voor de medewerker

Emotionele effecten

Ten gevolge van agressie kan een medewerker emotioneel worden overbelast. Dat betekent dat hij/zij last krijgt van demotivatie, minder voldoening van werk, stress en schade aan de geestelijke gezondheid. Dit kan nog lang na een incident merkbaar zijn. Bijvoorbeeld door emotionele uitputting en gevoel van onveiligheid. In ernstige vormen kan er zelfs een posttraumatische stressstoornis (PTSS) ontstaan. Dit kan als gevolg hebben dat iemand langdurig of blijvend arbeidsongeschikt wordt.

Gezondheidseffecten

Onder gezondheidsklachten vallen lichamelijk klachten van de medewerker. Dit kan bijvoorbeeld slapeloosheid zijn, maar ook fysieke klachten zoals hartkloppingen, hoofdpijn, maag- en darmklachten, trillen en transpireren.

Effecten op het functioneren

Bovengenoemde emotionele en gezondheidseffecten uiten zich vaak in afnemende motivatie en minder voldoening van werk. Medewerkers kunnen zich minder betrokken voelen bij het werk naarmate de blootstelling van agressief gedrag toeneemt. Daarnaast toont onderzoek ook aan dat er een verhoogde kans is op ongelukken als gevolg van agressie op het werk (Ministerie SZW, 2018).

Gevolgen voor de organisatie

Als gevolg van agressie kunnen medewerkers minder betrokken voelen bij de organisatie. Ook de arbeidstevredenheid neemt af. Dat komt de productiviteit van de medewerker niet ten goede.

In sectoren waar agressie en geweld relatief vaak voorkomt, ligt het ziekteverzuim een stuk hoger dan in sectoren waar dit minder vaak voorkomt. Zo is het ziekteverzuim in de zorg maar liefst 6,5%. Dit zijn ongeveer 5,5 verzuimdagen meer per jaar. Verzuim is een flinke kostenpost voor de werkgever. Een verzuimdag kost namelijk gemiddeld €250,- per dag. Dit is inclusief het salaris van de verzuimende medewerker, het zoeken naar vervanging, intensieve verzuimbegeleiding en hulp bij re-integratie.

Tips om de gevolgen van agressie te minimaliseren

De Arbowet schrijft werkgevers voor om een beleid te voeren om psychosociale arbeidsbelasting zoveel mogelijk te voorkomen of beperken. Hoe dat precies wordt aangepakt, is aan de werkgever. Onderstaand eBook geeft verschillende tips en must do’s om de gevolgen van agressie te minimaliseren.